Skip to main content
mouse

winkelcentrum/geluidscherm The Wall

Utrecht

The Wall is een geluidscherm en multifunctioneel gebouw ineen. Als een 800 m lange rode slang die verandert van vorm bij het langsrijden tilt het gebouw zowel zijn kop als zijn staart met een forse uitkraging op.

Projectgegevens

Locatie Hertogswetering (ter hoogte van de Lage Weide aan de A2), Utrecht
Opdracht Lips Capital Group (eigenaar) en Lips Development (ontwikkelaar), Vught
Architectuur VVKH architecten (Fons Verheijen), Leiden
Constructief Ontwerp Van der Vorm Engineering, Delft
Uitvoering Van Wijnen, Waalwijk (gebouw) en Wessels, Zeist (scherm)
Staalconstructie Oskomera Staalbouw, Deurne

Algemene projectomschrijving

Ten westen van Utrecht ligt de grootste nieuwbouwwijk van Nederland: Leidsche Rijn. Na voltooiing zullen daar bijna 80.000 mensen wonen en werken. De snelweg A2 loopt door die grote uitbreiding van Utrecht als het ware dwars door de stad heen. In de flauwe bocht van de A2, ter plaatse van Lage Weide, is een 800 m lang en 60 m breed gebouw ontworpen: The Wall. The Wall is een geluidscherm en multifunctioneel gebouw ineen. Het gebouw wordt vanaf de A2 bij 100 km per uur in achtentwintig seconden voorbij gereden. Op dit snelheidsfenomeen is het ontwerp geïnspireerd. De rode hoofdmassa verandert langzaam van vorm, waardoor hij bij het voorbijgaan fluïde lijkt te worden. Deze vorm is met behulp van honderden films en renderingen in 3D-programma’s ontwikkeld. De langzaam vloeiende lijnen bevinden zich ook aan de ingangszijde van het winkelcomplex, de Leidsche Rijnzijde. Beide zijden lopen in elkaar over ter plaatse van de kop en de staart.
Het ontwerp voor The Wall is opgedeeld in honderd stramienen van 8,1 m en is van noord naar zuid grofweg te splitsen in drie bouwdelen. De kop (stramien 0-23) heeft vijf bouwlagen en kraagt 16 m uit. Het middendeel (stramien 23-92) bestaat uit twee bouwlagen voor grootschalige detailhandel, een hoogwaardige bouwmarkt, horeca (fastfood-restaurant) en leisure met daarop het parkeerdek. De staart ten slotte (stramien 92-100) kraagt 14 m uit. De totale gebouwomvang bedraagt 65.000 m2. The Wall is een duurzaam gebouw door efficiënt grond- en materiaalgebruik. Het geluidscherm is ook de buitengevel van het winkelgebouw. Door het parkeren van bezoekers van het winkelgebouw op het dak wordt de beschikbare grond maximaal efficiënt gebruikt.

Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal

De staalconstructie bestaat uit diverse onderdelen zoals tweedimensionale vakwerkspanten, driedimensionale vakwerkliggers, V-vormige kolommen, secundaire staal ter ondersteuning van de rode beplating, hoedliggers en ook traditionele stalen I-vormige kolommen en liggers. Het staalverbruik van het project bedraagt: stalen hoofddraagconstructie 1655 ton en secundair staal gevelconstructie 317 ton.
De vorm van het gebouw werd bepaald door drie virtuele cirkels met drie verschillende stralen, wat resulteerde in een asymmetrisch gebogen gebouw met om de 1250 mm een andere doorsnede. Deze vorm is alleen te ontwerpen, te fabriceren en te meten met 3D-tekenprogramma’s en geavanceerde software die alle informatie over het skelet en de buitenschil van het gebouw omvat. Het model is in verschillende stappen uitgevoerd. De basis was de betonconstructie van het geluidscherm, daarop is het 3D-model van de buitenschil van de architect geïmporteerd. Vervolgens is de traditionele 2D informatie uit de autocadtekeningen van de constructeur vertaald en verwerkt in het 3D-model (Tekla). De laatste stap bestond uit het ontwerpen, dimensioneren en verwerken van alle verbindingen tussen de verschillende constructieonderdelen in het 3D-model. Het resultaat was een integraal driedimensionaal model waarin alle informatie uit de diverse bouwpartners is verwerkt. Vanuit dit model werd vervolgens de productie van alle stalen onderdelen aangestuurd.
Het secundaire staal ter ondersteuning van de rode beplating is ook via een 3D-model bepaald. Voor dit gebouw van meer dan 800 m lengte moest bij elke 1250 mm van de gevel een specifiek stalen spant worden gemodelleerd. Elke spant verschilt qua maatvoering en hoekverdraaiing ten opzichte van de overige spanten. Dit was noodzakelijk om de gebogen lijnen van het gebouw te kunnen maken.
Met een reeks computeranimaties is ontdekt dat door het subtiel plooien en golven van de gevel het gebouw langzaam gaat bewegen als je erlangs rijdt. Het uiteindelijke gerenderde beeld toont een rode gladde huid. Het is technisch onmogelijk een naadloos gebouw van 800 m lang te maken. Door de gevel uit te werken in kleine aluminium panelen die in de kijkrichting overlappend zijn, wordt in die richting het effect van een naadloze huid bereikt. Vanuit de andere richting gezien ontstaat een sterk geschubde gevel als contrast. Omdat de overlap met de kijkrichting mee gaat, zijn de panelen in verticale zin inwaterend. Het probleem van deze inwatering is opgelost in 'rainchannels', die tegelijkertijd dienen als onderconstructie. Deze zijn aangebracht om de 1,35 m en maken de uiteindelijke vloeiende vorm. De rode huid wordt aan de Leidsche Rijnkant (de winkelzijde) ingevuld met aluminium transparante vliesgevelkozijnen.
De uitvoering van het gebouw is drie fasen gesplitst: kop, middendeel en staart. Gestart is met het middendeel tussen stramien 23 en 70 en vanuit het midden is in twee bouwstromen naar kop en staart toe gewerkt. Na het gereed komen van middendeel is het staartgedeelte aangepakt en in de laatste fase is het kopgedeelte uitgevoerd.

Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp

Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen

Bijzondere aspecten uitvoering

Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk