| Locatie | Gravenstraat 8, Amsterdam |
|---|---|
| Opdracht | Bouwinvest i.s.m. FiMek Estate, Amsterdam |
| Architectuur | Rijnboutt, Amsterdam |
| Constructief Ontwerp | IMd Raadgevende Ingenieurs, Rotterdam |
| Uitvoering | Bouwcombinatie Dura Vermeer-de Nijs, Heemstede |
| Staalconstructie | Bentstaal, IJsselstein |
Een vijflaags kantoorgebouw transformeren naar winkels in één van de drukste en smalste winkelstraten van Amsterdam. Monumentale belendingen, archeologie en geen ruimte voor een bouwplaats. Dat was grofweg de opgave waar het ontwerpteam voor stond.
Voor het project is de bestaande betonconstructie stap voor stap vervangen door een staalskelet rustend op de bestaande fundatiepunten. Veel kolomposities zijn hierdoor al als randvoorwaarde bepaald. Toch bleek het mogelijk om minder kolommen toe te passen door een lichte staalplaat-betonvloer in combinatie met stalen liggers.
De gevel heeft grote glasvlakken en terugliggende vloeren met glazen balustrades met een bijzondere detaillering. Bijzonder is ook de schoonbetonnen daklijst die in het staalskelet is ingehangen.
Uit een variantenstudie is gebleken dat het mogelijk is om kolomrijen te laten vervallen als de drie nieuwe lagen als lichtgewicht constructie zou worden uitgevoerd. De nieuwe constructie kon dan nog steeds gefundeerd worden op de fundering van het bestaande gebouw.
Op deze manier ontstond de oplossing van een dunne, lichte, staalplaat-betonvloer in combinatie met een staalconstructie die met een kluftverbinding afdraagt op de bestaande betonkolommen.
Langs de belendingen is de staalconstructie zo ontworpen dat deze zowel het binnen- als buitenblad van de (niet-dragende) gevel opvangt. Hierbij is de vloer, die is doorgestort om het buitenblad op te vangen, opgeklemd met twee UNP-profielen die zowel de verticale belasting vanuit de gevel opvangt, als de gevel horizontaal steunt vanwege de toegenomen verdiepinghoogten.
Omdat diverse belendingen van monumentale waarde zijn, kwetsbaar zijn en verschillende eigenaren hebben is het maken van nieuwe gevels geen sinecure. Daarbij komt dat diverse jongere uitbreidingen van belendingen bouwkundig verbonden zijn met het project. Gekozen is voor het onderzoeken van volledig behoud van de gevels, zowel dragend als niet-dragend. Op deze wijze is een uitvoering mogelijk binnen de eigen perceelgrenzen. De mogelijkheden voor de uitvoering bleken vanaf het begin van het ontwerp bepalend voor het ontwerp. Vroegtijdig is onderzocht hoe aanvoer van materialen mogelijk is en hoe groot aan te voeren elementen kunnen zijn in een winkelstraat die zeven dagen per week open is. Hieruit kwam naar voren dat zoveel mogelijk in bouwpakketjes gedacht moest worden die gedurende de dag verwerkt worden, omdat alleen vroeg in de ochtend laden en lossen logistiek mogelijk was. Om dit mogelijk te maken is een stappenplan gemaakt waarbij in fasen gesloopt en opgebouwd wordt. Elke fase bestond uit deelfasen. In de eerste sloopfase wordt ruimte op eigen terrein gecreëerd door het hart van het gebouw te slopen. De bestaande vloeren zijn als een hoefijzer rond het hart behouden, zodat deze de bestaande gevels kunnen steunen. Vanaf de eigen bouwplaats kon nu de complexe puzzel van aanbrengen van stalen liggers op de nieuwe vloerniveaus beginnen. Door de staalplaat-betonvloeren in delen te storten, blijft het totaalgewicht van de constructie tijdens uitvoering binnen de capaciteit van de fundering en kan de schijfwerking van oude vloeren worden overgenomen door de nieuwe. In de tweede sloopfase zijn de andere vloerdelen gesloopt en is de nieuwe constructie afgemaakt. In kleine stappen veranderde het introverte betonnen gebouw naar een lichte open staalconstructie, flexibel inzetbaar als winkelruimte. Hierbij is vele aandacht uitgegaan naar de verschillende bouwstadia en het stabiel en veilig houden van gebouwonderdelen.
