Het bestaande stadhuis in Zoetermeer is gerenoveerd. De opvangconstructie, stalen vakwerken, blijft hierbij in het zicht.
| Locatie | Stadhuisplein 1, 2711 EC, Zoetermeer |
|---|---|
| Opdracht | Gemeente Zoetermeer, Zoetermeer |
| Architectuur | OTH Architecten, Amsterdam |
| Constructief Ontwerp | Pieters Bouwtechniek, Delft |
| Uitvoering | DURA Vermeer Rotterdam, Houten |
| Staalconstructie | Siem Steur Staalconstructies, Volendam |
Het stadhuis in Zoetermeer is in de jaren '80 gebouwd. De raadzaal van het stadhuis is intern verbouwd met de wens om de bestaande betonkolommen (incl. ponsplaat) te verwijderen. De verdiepingvloeren worden nu door een nieuwe staalconstructie opgevangen. In het eerste ontwerp was het de bedoeling dat de nieuwe vakwerken afgewerkt moesten worden. Gemeente Zoetermeer, opdrachtgever, is dusdanig enthousiast over het resultaat dat de staalconstructie uiteindelijk in het zicht blijft.
De nieuwe staalconstructie bestaat uit stalen vakwerken die de bestaande bovenliggende verdiepingen opvangen. Hierbij rust de nieuwe staalconstructie op een nieuwe poerfundering. Doordat de staalconstructie door de bestaande verdiepingsvloer gaat en een overspanning heeft van 10,6 meter, is de nieuwe staalconstructie zo veel mogelijk in de fabriek geprefabriceerd. De verschillende onderdelen zijn op de locatie verbonden door middel van een boutconstructie. Voordat de kolommen ter hoogte van de begane grond gesloopt kunnen worden, zijn de dubbele vakwerken op spanning gebracht door middel van een vijzelconstructie.
Pieters Bouwtechniek ontwierp de constructie in opdracht van Adviesbureau Kaskon te Zoetermeer.
De wens van de opdrachtgever is om de begane grond te transformeren naar een raadzaal. De hoofddraagconstructie bestaat uit een betonnen kolommenstructuur. De kolommen staan in een raster van 7,20 bij 7,20 meter. Om de raadzaal open en flexibele indeling te krijgen worden twee kolommen op de begane grond verwijderd.
Door de hoofdconstructeur, Adviesbureau Kaskon, is de ontwerpvraag aan Pieters Bouwtechniek gesteld om een zo licht mogelijke en kosten efficiënte opvangconstructie te bedenken om de twee bestaande betonkolommen op de begane grond te verwijderen.
Er zijn verschillende ontwerpvarianten gemaakt. Pieters Bouwtechniek heeft een opvangconstructie ontworpen, bestaande uit een momentvast vakwerk die op een nieuwe eigen fundering komt.
Bij elke kolom op de eerste verdieping wordt links- en rechts een vakwerk gemaakt die, door middel van een penconstructie door de bestaande beton kolommen onder de tweede verdieping en onder de eerste verdieping, met trekstaven de bestaande bovenbouw opvangen. De vakwerken rusten op nieuwe kolommen die doorgestapeld zijn vanaf de begane grond naar de onderkant van de tweede verdieping. Op deze manier wordt de kolom belasting opgevangen door de nieuwe vakwerken, die de belasting vervolgens spreidt naar de nieuwe fundering. Op deze manier blijven de reacties in de naast gelegen stramienen en bijbehorende kolommen gelijk aan bestaand en zijn geen versterkingen in bestaand nodig.
In eerste instantie was in het ontwerp de bedoeling dat de vakwerken volledig afgetimmerd zullen worden. De eerste verdieping wordt in het nieuwe plan ingedeeld als een bibliotheek. Tijdens de oplevering van het casco was gemeente Zoetermeer dusdanig enthousiast over de nieuwe opvangconstructie, dat besloten is om de vakwerken in het zicht te houden. De vakwerken zijn vervolgens brandwerend geschilderd.
De verschillende knopen en delingen zijn met de staalleverancier, Siem Steur, tijdens ontwerpsessies besproken. De delingen worden momentvast uitgevoerd waardoor de knopen rotatiestijf zijn. Aangezien in bestaand de ruimte beperkt is en de vakwerk constructie door de bestaande eerste verdiepingsvloer moet gaan, met minimale boorsparingen in de vloer, zijn hier de delingen van de staven op bepaald. Alle onderdelen die in de fabriek gemaakt konden worden zijn in de fabriek gelast. De knoopverbindingen tussen de delingen zijn uitgevoerd in een boutconstructie.
Om de belastingen van de bouwbouw op te laten nemen door de nieuwe vakwerken, is de nieuwe staalconstructie op spanning gebracht door een vijzelconstructie. Hiervoor was een aanvullende staalconstructie nodig, die door een boutconstructie gemonteerd was aan de vakwerken.
Nadat de vakwerken op spanning stonden was het vervolgens mogelijk om de bestaande kolom op de begane grond af te knippen.
De begane grondvloer krijgt door het aanbrengen van de stalen vakwerken en het verwijderen van de kolommen op de begane grondniveau een vergrootte flexibele indeling, die passend is voor een raadzaal.
De vakwerken die dezelfde hoogte hebben als de eerste verdieping, zijn gelegen in de nieuwe bibliotheek. De vakwerken zijn door de architect geïntegreerd in de indeling van de bibliotheek. Hierdoor gaan de vakwerken volledig op in de ruimte zonder dat de staalconstructie het functioneren van de bibliotheek belemmert
