Algemene projectomschrijving
LAB42: Een inspirerend, flexibel gebouw voor de Universiteit van Amsterdam
LAB42 is een multifunctioneel faculteitsgebouw voor de snel groeiende Faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica (FNWI) van de UvA. Het gebouw van ca. 14.000 m2 huisvest het Instituut voor Informatica, het Institute for Logic, Language and Computation, en het Innovation Center for Artificial Intelligence.
Voor de FNWI, en met name voor de toekomstige gebruikers van LAB42, wordt samenwerking met het bedrijfsleven steeds belangrijker. Dit vraagt om een gebouw dat zich opent naar de maatschappij en de omgeving, en de creativiteit en grensverleggende ontwikkelingen op het gebied van Informatica en Kunstmatige Intelligentie duidelijk zichtbaar maakt. Het gebouw oogt transparant en toegankelijk door de
modulaire grid-structuur die heel divers wordt opgevuld met hout, glas, staal en 3D geprinte structuren. LAB 942 ligt centraal op de campus en is makkelijk bereikbaar vanaf de huidige FNWI faculteit. In de transparante plint zijn straks de Visualisatie-, Robo- en Game-labs voor iedereen te zien.
Binnen loopt een hoog en licht atrium als een diagonaal door het hele gebouw en zorgen speelse vides, verbindende loopbruggen en gevarieerde werklandschappen voor een structuur die helder en overzichtelijk is maar ook dynamisch en inspirerend. Een onderverdeling in drie duidelijk herkenbare zones (van concentratieplekken tot ruimtes waar ontmoeting en ontdekking centraal staan) maakt een optimale kruisbestuiving mogelijk tussen de verschillende disciplines.
Het energie neutrale gebouw is opgezet als een modulair framework. Het stalen hoofdframe van het gebouw bestaat uit een 100% herbruikbare structuur die werkt als een soort stellingkast die tot in de detaillering uit elkaar gehaald en opnieuw ingedeeld kan worden. Deze demontabele constructie maakt het gebouw flexibel in het dagelijks gebruik maar ook toekomstbestendig en eenvoudig aan te passen aan nieuwe ontwikkelingen en samenwerkingen. Veel groen binnen in het gebouw, natural wayfinding en natuurlijke ventilatie maken het gebouw, behalve zeer duurzaam, ook een gezonde faculteit met een aangenaam binnenklimaat voor alle gebruikers: de optimale werk- en leeromgeving.
Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal
De visie die het ontwerp stuurt, omvat het gebruik van staal binnen een modulair systeem, wat resulteert in een flexibel en transparant gebouw waarbij de behoeften van de opdrachtgever centraal staan.
Deze behoefte is een gebouw met een hoogwaardig stalen skelet, met een lage milieubelasting en een casco dat geschikt is voor een langdurige exploitatie als onderwijsgebouw. Dit is mogelijk door gemakkelijke wijze waarop mutaties in vloeren en wanden kunnen plaatsvinden, waardoor het gebouw makkelijk kan worden aangepast.
Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp
Het project is bijzonder omdat het feitelijk horizontaal en verticaal gestapeld is. Dus verbindingen zijn losmaakbaar, en gestapeld. Kanaalplaten zijn demontabel gedetailleerd en geregistreerd via Madaster. De functies van de ruimtes zijn soms op verschillende argumenten bijzonder duurzaam.
Vloeren of vloeroppervlakken zijn geanalyseerd als Solids – changeable – expandable.
De argumenten zijn: bestendig ontwerp , flexibel ontwerp, uitbreidbaar ontwerp.
Door de stabiliteitsverbanden verticaal aan de randen van de plattegrond te plaatsen is de binnenruimte vrij indeelbaar. Vanuit duurzaamheid zijn geen vloeibare afwerkvloeren toegepast maar is schijfwerking verkregen door droge stalen verbanden, zowel horizontaal als verticaal.
Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen
Dit gebouw lijkt vrij introvert ontworpen maar ontleent zijn waarde aan de stapelbaarheid, modulariteit, flexibiliteit en dus hoge toekomstwaarde. De modulaire vloervelden van 7.2 x 7.2 kunnen ingevuld worden door houten balklagen, demontabele kanaalplaten of houten clt elementen. Combinaties van deze invullingen zijn bij de uitvoering toegepast, en kunnen ook in de toekomst worden toegepast. Het faciliteren van deze flexibele vloeren, daken en gevels heeft geleid tot een structuur die overeenkomt met een stellingkast. Het ontwerp van deze stellingkast op basis van de duurzame visie zoals het ontwerpteam die in 2018 heeft toegelicht aan de Universiteit van Amsterdam, is uitgevoerd in staal. Doorslaggevend argument voor dit materiaal in deze hybride structuur is de hoge sterkte en de zeer beperkte milieubelasting van het skelet (8 – 10 % van de MPG waarde van het gebouw) die juist het toepassen van grotere oppervlakken met lage milieubelastingen mogelijk maakt.
Bijzondere aspecten uitvoering
Door de Aannemer Visser & Smit Bouw en de staalleverancier zijn de kolommen 2 verdiepinghoog gemonteerd met een specifiek montage plan.
Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk
- De staalconstructie en trap zijn volledig gebout.
- 95% van het wapeningstaal en 70% van het aluminium in de gevel is gerecycled.
Duurzaamheid
LAB42 is een duurzaam, circulair en energyneutraal gebouw dat kan worden aangepast, hergebruikt, gedemonteerd of juist uitgebreid d.m.v. een helder modulair stramienstelsel, standaard maten en droge verbinden tussen alle onderdelen. Het stalen hoofdframe bestaat uit een 100% herbruikbare structuur als een stellingkast die tot in de detaillering uit elkaar gehaald en opnieuw ingedeeld kan worden. Niet alleen het hoofdframe maar ook de vloeren en binnenwanden zijn volledig aanpasbaar en toekomstbestendig.
Materiaalgebruik (efficiëntie)
Voor LAB42 is uitsluitend gewerkt met verantwoorde, bij voorkeur gerecyclede materialen. Zo is er vilt van gerecyclede petflessen gebruikt als panelen om de akoestiek te bevorderen, is 95% van het wapeningstaal en 70% van het aluminium in de gevel gerecycled en zijn vele hergebruikte materialen zoals gipsplaten, beton, kabelgoten en meer verwerkt in het gebouw. De demontabele opzet en detaillering van LAB42 maakt onvermijdelijke aanpassingen aan het gebouw gedurende de levensduur zo eenvoudig en circulair mogelijk.
Energiegebruik en verbruik tijdens bouw en gebruik
Doordat grote delen van het gebouw zijn geprefabriceerd in de fabriek was de bouwtijd kort en efficiënt, en de bouwplaats schoon, met lage milieu-impact. Het energieneutrale ontwerp omvat 1.800 m2 zonnepanelen slim geïntegreerd in het dak, atrium en gevel. Het gebouw maakt gebruik van duurzame energie van een centraal WKO-systeem en heeft een regenwaterreservoir.
Mate van overlast (bouwwerkzaamheden) voor mens en dier
Overlast bouwwerkzaamheden is zo minimaal mogelijk gehouden. LAB42 is gebouwd met geprefabriceerde delen voor een snelle, efficiënte constructie en minimale milieu-impact. Verantwoorde, gerecyclede en donor materialen zijn gebruikt, zoals vilt van petflessen voor akoestiek, gerecycled staal en aluminium in de gevel en hergebruikte betonnen vloeren en donorhout. Het ontwerp voldoet aan BREEAM Outstanding met veel daglicht, groen en natuurlijke ventilatie voor een gezond binnenklimaat. De belangrijkste functie van het gebouw is het zo prettig en gezond mogelijk gebruik voor mens en omgeving.
Innovaties op product-, concept- en bouwniveau
De constructie is volledig demontabel.
