Algemene projectomschrijving
Onderzoek naar nieuwe teelttechnieken en professionele stadstuinbouw gebeurt voortaan in Agrotopia in Roeselare. Als grootste dak-kas van Europa is deze infrastructuur uitermate geschikt voor onderzoek in hydrocultuur. De unieke ligging van de kas is ideaal om urban farming te exploreren en te laten zien wat er allemaal mogelijk is op tuinbouwvlak.
De kas op het dak heeft een totale oppervlakte van meer dan 9000m². Binnen één integraal L-vormig volume werd het geheel, dat rust op de betonnen sokkel van de kistenloods, vormgegeven.
Het gebouw is gebaseerd op de kassenbouw van het venlotype. Dat bestaat uit enkele geharde beglazing gevat in blanke aluminium profielen
Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal
De basis van de kas is een gegalvaniseerde stalen constructie waarbij gebruik werd gemaakt van volgende dakspanten en kolommen:
- Dakspanten ; L=11840 H=600 - Buizen 80503 / 80504 / 8050 5
- Kolommen van de kas ; Buizen 160805 S235 / 160804 S 235 / 160808 S275
- Kolom van de ingang ; Buizen 1801006 S 235 / 1801008 S 355
- Kolommen van de hoge kas ; kolom IPE 400
- Dakspant hoge kas ; Bovenste L= 6980 H=600 - Buizen 120804 S 235
Het totale gewicht bedraag 142.000 kg.
Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp
De glazen wanden van de grote Agrotopia-kas deelt het gebouw op in verschillende compartimenten. Elk compartiment beschikt over een andere klimaat.
Rond de glazen compartimenten zijn voor het publiek toegankelijke wandelpaden gemaakt, met een breedte van vier meter en een getemperd klimaat. De glazen wanden van de compartimenten maken het mogelijk om overal mee te kijken en zo de allernieuwste technologieën te zien.
Intensief ruimtegebruik, duurzaam gebruik van energie en water, en geïntegreerd onderzoek naar de verdere verduurzaming van de glastuinbouw is een topprioriteit.
Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen
De technische uitvoering vereiste nauwkeurigheid en expertise, vooral gezien de unieke vorm van het gebouw en de grootte van de constructie. Hierbij werden innovatieve technieken toegepast om de gewenste resultaten te bereiken.
Tijdens de montage worden beperkingen zorgvuldig overwogen en opgelost om een vlotte en veilige installatie te garanderen.
Gezien de kas afsteunt op de kolommen van de onderstaande loods moest het assenstelsel daarop aangepast worden. Daarop werd eerst enkel gebouwd wat op de onderliggende structuur afsteunt. Daarna werd het volledige dak geplaatst. Pas dan, onder een waterdicht dak, werd de dakhuid van de onderliggende loods open gemaakt en konden de secondaire funderingsbalken gegoten worden. Er werd dus letterlijk eerst een dak gebouwd en daarna werden de funderingen eronder gemonteerd.
Bijzondere aspecten uitvoering
De onderzoekskas Agrotopia is gebouwd op het dak van de nieuwe logistieke kistenloods van de REO veiling, de 2e grootste groente- en fruitveiling van Europa. Het bijzondere aan de bouw is dat de werken plaatsvonden terwijl de groente- en fruitveiling effectief in gebruik was.
Als gevolg daarvan was de belasting op het dak, waar de kas werd gebouwd, beperkt tot 500 kg/m². Bovendien moest er zeer goed op worden gelet dat er geen water het onderliggende gebouw binnendrong. De montage werd uitgevoerd met behulp van een kraan met een giek van 70 meter.
De beperkte draagkracht van de bestaande loods verhinderde ook dat de kas met conventionele bouwmachines kon gemonteerd worden. Er werd vooral met torenkranen gebouwd en met specifieke lichtgewicht machines die je in de reguliere kassenbouw niet als eerste optie zou aanzien… De uitdagingen waren logistiek dan ook enorm. Gezien eerst het dak geplaatst werd, en pas daarna de onderliggende staalstructuur en secondaire funderingen werden geplaatst, moesten zeer vergaande ingrepen in het bouwproces van een kas bedacht worden.
Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk
De kas biedt 32 aparte zones die elk hun eigen klimaat, teeltechniek en volume hebben. Elke ruimte kan volledig aangestuurd worden op vlak van licht, lucht, vocht, voeding en zelfs windsimulering zijn mogelijk.
De kas bevat bovendien 2 kamers die een bruikbare hoogte van 14m hebben en gericht zijn op verticale teelttechnieken. Het unieke karakter van deze hoge kas is dan ook impressionant te noemen.
Alle sproeivloeistoffen die van de planten op de grond vallen worden gravitair afgevoerd via de vernieuwde dakhuid van de loods die onder een zwevende vloer verborgen zit. De afvalvloeistoffen worden weggevoerd en hergebruikt of afgevoerd onder volledig gecontroleerd condities.
Duurzaamheid
De stalen constructie vormt het solide fundament van dit project. Dankzij het gebruik van hoogwaardig staal wordt niet alleen de stabiliteit en duurzaamheid van de kas gegarandeerd, maar wordt ook de industriële esthetiek benadrukt. Deze robuuste structuur maximaliseert de efficiëntie van het gebruik van stedelijke ruimte en draagt bij aan een duurzame toekomst voor stedelijke landbouw en gemeenschapsbetrokkenheid, terwijl het tegelijkertijd een indrukwekkend symbool vormt van innovatie en vooruitgang.
Het gebouw vangt zijn eigen regenvoorraad op, gebruikt deze, hergebruikt deze en voert de resten zo af dat niks in de vrije natuur terechtkomt.
Materiaalgebruik (efficiëntie)
Zowel staal als aluminium hebben indrukwekkende recyclingpercentages, waarbij staal voor meer dan 90% kan worden gerecycled en aluminium de 70% nadert of zelfs overtreft. Hierdoor kan het grootste deel van deze metalen worden teruggewonnen, omgesmolten en opnieuw worden gebruikt in nieuwe structuren, waardoor de vraag naar nieuwe materialen wordt verminderd en afval wordt geminimaliseerd.
Energiegebruik en verbruik tijdens bouw en gebruik
Als kers op de taart wordt de volledige kas verwarmd met gerecupereerde warmte van een nabijgelegen verbrandingsoven. Er komt dus geen extra energie vrij om de kas op te warmen dan deze die al beschikbaar is in omliggende faciliteiten.
Mate van overlast (bouwwerkzaamheden) voor mens en dier
De impact van de bouwwerkzaamheden op zowel mens als dier was nihil.
Innovaties op product-, concept- en bouwniveau
Binnen de dakkas is een speciaal ontworpen gedeelte gebouwd voor het testen en onderzoek naar verticale landbouw.
Verticale landbouw vertegenwoordigt een baanbrekende benadering van de landbouw, die een revolutie teweegbrengt in de manier waarop we voedsel verbouwen in steeds meer verstedelijkte en beperkte ruimte. Het maximaliseert de efficiëntie van landgebruik door meerdere groeilagen verticaal te stapelen, wat vooral voordelig is in dichtbevolkte stedelijke gebieden. Deze methode biedt het potentieel voor een continue productie van gewassen het hele jaar door, onafhankelijk van externe omstandigheden, door het beheersen van factoren zoals licht, temperatuur en vochtigheid
