British Airways i360

De British Airways i360, een 158 m hoge stalen uitkijktoren, staat direct aan het strand van de bekende Engelse badplaats Brighton. Via een grote, aerodynamisch vormgegeven capsule ('the Pod') worden maximaal tweehonderd bezoekers per keer op een hoogte van 138 m gebracht.

Projectgegevens

Locatie	Lower Kings Road, Brighton BN1 2LN, Verenigd Koninkrijk, Brighton (Verenigd Koninkrijk)
Opdracht	Brighton i360 Ltd, Brighton/Londen (Verenigd Koninkrijk)
Architectuur	Marks Barfields Architects, Londen (Verenigd Koninkrijk)
Constructief Ontwerp	Jacobs UK Civil and Structural Engineers, Londen (Verenigd Koninkrijk)
Uitvoering	Hollandia Infra, Krimpen aan den IJssel
Staalconstructie	Hollandia Infra, Krimpen aan den IJssel

Documenten

Algemene projectomschrijving

De Brighton i360 is een ontwerp van het Engelse architectenechtpaar David Marks en Julia Barfield (Marks Barfield Architects). Hollandia Infra is de hoofdaannemer geweest voor de realisatie van deze toeristische attractie. De Engelse aannemer Mackley Civil Engineering verzorgde in onderaanneming de fundering en bijbehorende gebouwen. De Franse skiliftproducent Poma leverde de capsule (the Pod) voor de uitkijktoren inclusief het aandrijfmechanisme. Vanaf 4 augustus 2016 kunnen de bezoekers (bij goed weer) genieten van een adembenemend uitzicht over de Engelse kust en het achterliggende landschap.

Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal

De stalen uitkijktoren is opgebouwd uit zeventien stalen torendelen (cans). Deze cilinders zijn alle in de werkplaats van Hollandia Infra vervaardigd en variëren in lengte van zes tot twaalf meter. Ze hebben een diameter van 3,9 m en wegen gezamenlijk ± duizend ton. Ze verschillen ook in dikte. De kortste, onderste ring heeft een wanddikte van liefst 85 mm. Aan de top is de wanddikte slechts 20 mm. Hollandia Infra gebruikte constructiestaal S355. Dat heeft een flinke sterkte, maar is toch nog makkelijk lasbaar. De flenzen aan de uiteinden van de torendelen worden elk met 68 stalen bouten aan elkaar bevestigd – de onderste zelfs met 112 draadstangen M80.

Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp

De toren wordt gekenmerkt door zijn slanke ontwerp (diameter van 3,9 m over gehele hoogte). Aan de buitenzijde van de torendelen zijn aluminium panelen gemonteerd voor een moderne uitstraling. In de stalen toren beweegt het contragewicht van 80 ton op en neer die met kabels via omloopschijven aan de glazen capsule zijn bevestigd. The Pod is gemonteerd aan een chassis die met wielen tegen de buitenzijde van de toren omhoog en naar beneden rijdt. De lier in de kelder van het gebouw zorgt voor de aandrijving. Deze lier kan het contragewicht naar beneden trekken, waardoor de POD omhoog zal gaan (zie ook Schematische weergave werking van de “POD”).

Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen

De grootste opdracht is het overbrengen van de grote krachten tussen de torendelen en een perfecte uitlijning van de toren. De 158 m hoge toren is opgebouwd uit zeventien stalen buisconstructies met aan de uiteinden flensen die met draadstangen aan elkaar verbonden zijn. Het lassen van de enorme buizen gebeurde bij SIF Group in Roermond, de rest heeft hoofdaannemer zelf gedaan. De flensen aan de uiteinden van de torendelen worden elk met 68 stalen bouten aan elkaar bevestigd – de onderste zelfs met 112 draadstangen M80. Om een goede uitlijning van de torendelen zeker te stellen en een minimale scheefstand te realiseren, zijn de flensen gemachineerd (gevlakt) en voorzien van zoekers waardoor de delen tijdens het opbouwen perfect op elkaar passen. Uiteindelijke scheefstand is een enkele cm op een hoogte van 158 meter.

Bijzondere aspecten uitvoering

Het opbouwen van de toren van 158 m was een hele uitdaging. Het opbouwen van de toren gebeurt van onderaf. Op de plaats van de in 2003 afgebrande historische pier van Brighton heeft Hollandia eerst een tijdelijke, zestig meter hoge, speciaal ingerichte hulptoren geplaatst met een kraan. De top van de toren gaat er als eerste in en wordt met strandjacks (kabels en hydraulische vijzels) omhoog getrokken, waarna het onderliggende stuk eronder wordt vastgezet. Zo groeide de toren om de paar dagen met twaalf meter (zie ook Schematische weergave opbouw i360 Tower).

Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk

De uitkijktoren bevat een glazen capsule waarin (max.) 200 mensen kunnen instappen vanaf de begane grond. De capsule zal in ± 6 min naar 135 m hoogte bewegen waar de bezoekers van het 360 graden uitzicht kunnen genieten. Om het bewegen van de toren door wind tegen te gaan (vortex shedding) zijn er in de toren op drie niveaus vloeistofdempers aangebracht. Hierdoor zal het reiscomfort van de bezoekers verhoogd worden en kan de uitzichttoren bij lage en hogere windsnelheid open blijven voor bezoekers.

Materiaalgebruik (efficiëntie)

Door het grootste gedeelte van de staalplaten direct van de walserij te betrekken, konden de afmetingen efficiënt worden bepaald, zodat het snijafval en restmateriaal zoveel mogelijk geminimaliseerd kon worden. Door de gehele constructie in een 3D-model uit te werken, konden ook de overige materialen efficiënt worden ingekocht en gebruikt.

Mate van overlast (bouwwerkzaamheden) voor mens en dier

De bouwplaats bevond zich op het strand in de stad Brighton. Om de overlast te beperken, is ervoor gekozen om de staalconstructies niet over de weg aan te voeren, maar met twee zeetransporten. Deze constructies zijn met een grote kraan op het strand gelost en binnen de bouwplaats gehesen. Daarvoor is voor ieder transport het strand gedurende twee dagen voor een deel afgezet om de pontons te kunnen lossen. De bouwwerkzaamheden zijn verder gedurende 1,5 jaar uitgevoerd binnen de bouwplaats met afmetingen van 70x120 m. Hierbij moet opgemerkt worden dat de footprint van het uiteindelijke gebouw onder de toren al afmetingen heeft van 30x70 m. Om geluidoverlast te beperken, zijn stille aggregaten gebruikt tijdens de bouw en zijn lichten en geluidprodutie buiten normale werktijden beperkt.

Innovaties op product-, concept- en bouwniveau

Het opbouwen van de toren met een hulptoren en strandjacks waarmee de toren van onderaf is opgebouwd, kan als innovatief worden beschouwd. Daarnaast is het toepassen van vloeistofdempers op drie niveaus om trillingen te voorkomen tijdens de bouw, maar ook tijdens het gebruik van de uitzichttoren innovatief.