Algemene projectomschrijving
De Blauwe Klap is onderdeel van het FlorijnAs-project Blauwe As en bestaat uit acht projecten op het gebied van infrastructuur en gebiedsontwikkeling door de Gemeente Assen om de bereikbaarheid in Assen te verbeteren. Het project Blauwe As omvat de nieuwbouw van zes bruggen om het kanaal dat door de binnenstad van Assen loopt, bevaarbaar te maken voor recreatievaart en maakt een rondje om de stad varen straks weer mogelijk. De recreatievaart kan dan vanaf het Noord-Willemskanaal door Assen varen en vervolgens de route vervolgen. In 2017 gaat deze nieuwe vaarroute open.
De Blauwe Klap, slank en onderscheidend, is de grootste brug van het geheel. Het is een lokaal bediende, stalen ophaalbrug met vier brugdekken en gelegen op de kruising van het Kanaal met de Stadsboulevard. Het knooppunt wordt gekenmerkt door enerzijds een noord-zuidverbinding voor voet-, fiets- en autoverkeer op de Stadsboulevard en anderzijds door een oost-westverbinding voor vaarverkeer op het Kanaal.
Begaanbaarheid (toegankelijkheid):
De Blauwe Klap bestaat uit twee dubbele rijbanen voor autoverkeer en twee voet- en fietspaden die als afzonderlijke brugdekken zijn vormgegeven.
Contractvorm:
De Blauwe Klap is een Design & Construct contract met meerjarig onderhoud. Tijdens de engineering is intensief samengewerkt met ZJA Zwarts en Jansma Architecten.
Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal
De Blauwe Klap te Assen bestaat uit 2 aparte ophaalbruggen. Elke ophaalbrug bestaat uit een brugdek voor fietsers/voetgangers en een brugdek voor autoverkeer die bewogen wordt door één balanspriem met hydraulische aandrijving.
De balanspriem is een technische en architectonische uitdaging. De technische uitdaging was het inleiden van het krachtenspel. De architectonische uitdaging door de complexe vormen.
Doordat er sprake is van één balanspriem om twee brugdekken te bewegen in combinatie met één hydraulische cilinder als aandrijving is extra aandacht nodig voor het inleiden van het krachtenspel. De verbinding van brugdekken met hameistijl is gerealiseerd door een hangstang met verbinding naar een koppelkoker-verbinding tussen verkeersdek en fiets/voetgangersdek. Om de gewenste krachten door temperatuur, ballast en verkeer in te leiden is de koppelkoker voorzien van een vork-lipverbinding. Deze vork/lip koppeling zorgt ervoor dat verplaatsing in horizontale richting vrij is. Door tussen vork en lip rubber blokken met glijmateriaal te plaatsen is een rotatie en een kleine verticale vrijheid mogelijk.
Om de complexe vorm van de balanspriem uit te werken is gebruik gemaakt van een 3D- tekenpakket. De vele verschillende afgeschuinde platen en bouwwijze is op deze manier beoordeeld en beheerst voor de start van de fabricage. Daarnaast zijn ook de toleranties tussen balanspriem en hameistijl (toren) vooraf door 3D-modellering beoordeeld. Er is door de nauwe toleranties voor gekozen zowel de balanspriem als de hameistijl op een vast opgestelde kotterbank te bewerken zodat alle onderdelen binnen de gestelde toleranties uitgevoerd konden worden.
Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp
De Blauwe Klap maakt onderdeel uit van een reeks van zes bruggen gelegen aan de Blauwe As en vormt de zogenaamde kop van deze reeks. De dynamische locatie van de Blauwe Klap inspireerde ZJA bij het architectonisch ontwerp en heeft ervoor gezorgd dat de brug een expressieve vorm heeft. De speelse vorm van de balanspriem van de brug trekt van ver de aandacht. Om te zorgen dat de brug zich manifesteert als landmark is gekozen voor een ophaalbrug.
Een traditionele balans heeft een slanke balanspriem en een massieve balanskist achter de hameipoort. ZJA heeft bij de vormgeving van de balanskist juist gekozen om expressiviteit en luchtigheid te creëren door de zogenaamde traditionele balanskist in vier delen te splitsen. Vanaf het kanaal gezien oogt de balanskist hierdoor expressief en luchtig. Vanaf de Stadsboulevard zal deze meer verbindend en ingetogen overkomen zodat het verkeer op de Stadsboulevard niet wordt afgeleid door de expressieve vorm. Het spijlen hekwerk van de Blauwe Klap accentueert de overgang van noord naar zuid en dient als scherm om fietsers, voetgangers en automobilisten over de brug te begeleiden. De balustrades op de brug lijken transparant doordat de spijlen nagenoeg wegvallen als men er haaks op kijkt.
De vier verkeersstromen zijn als afzonderlijke brugdekken vormgegeven. Doordat het fiets- en voetpad aan de buitenzijde van de brug is gelegen oogt de totale brug slank. Zowel de brug als de aanlanding is voorzien van enorme sparingen waardoor de beleving van het water vanaf de brug en de openbare ruimte optimaal is. Dit zorgt op het water voor een mooie verlichte plek doordat veel daglicht kan doordringen tot het waterniveau.
Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen
Bijzondere aspecten uitvoering
Alle elementen van de 2 ophaalbruggen zijn vooraf geprefabriceerd op diverse locaties. Ten tijde van de uitvoering zijn de diverse onderdelen over de weg en het water naar bouwlocatie getransporteerd. Door nauwkeurige maatvoering en sturing op toleranties kon er begonnen worden met het plaatsen van de verschillende puzzelstukjes.
Achtereenvolgens zijn in volgorde de volgende onderdelen geplaatst op/tussen het beton:
1. 2 hameistijlen van 1,5 m breed, 3 mlang en 11 m hoog met een gewicht van 11 ton.
2. 2 brugdekken voor fietsers/voetgangers van 10 m breed en 10 m lang met een gewicht van 21 ton
3. 2 brugdekken voor autoverkeer van 11 m breed en 10 m lang: met een gewicht van 42 ton
4. 2 balanspriem van 3,0 m breed, 15 m lang en 4,5 m hoog met een gewicht van 64 ton.
Tijdens de uitvoering dienden alle elementen op de juiste plaats te vallen, hierbij waren de koppelkoker en de hangstang de verbindende elementen. Een lange voorbereidingstijd en het sturen op de juiste toleranties heeft ervoor gezorgd dat alle elementen binnen de zogenaamde 'ruit' van deze ophaalbrug paste. Na verbinding van de hangstang met de brugdekken was het geheel direct uitgebalanceerd waardoor de eerste beweging gelijk plaats kon vinden.
Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk
