Algemene projectomschrijving
Naar aanleiding van een buurtinitiatief ontwierp architect en kunstenaar Angie Abbink de Levensboom. Het sculpturale paviljoen blies nieuw leven in het Ontmoetingseiland van het Gijsbrecht van Aemstelpark te Amsterdam. De vele gaten in de constructie maken het kunstwerk letterlijk en figuurlijk ‘licht’. Het ontwerp is geïnspireerd op de grillige schaduwpatronen van de omringende bomen, die in een strak raster van dertien vlakken van 13x13 stoeptegels passen. Zelfs de monumentale bankjes van Aldo van Eyck op het plein zijn afgestemd op het rigide patroon van stoeptegels. De Levensboom is volledig opgebouwd uit priemgetallen en breekt met de rationaliteit van het plein door haar eigen spel van schaduw en licht. Het kunstproject De Jaarringen, dat op het glazen dak te vinden is, vult dit kunstmatige bladerdek verder aan. Het Amsterdamse Fonds voor Kunst maakte het project mogelijk. Landschapsarchitect Wim de Boer ontwierp in 1958 het twee kilometer lange Gijsbrecht van Aemstelpark, als verbinding tussen het Amstelpark en Amsterdamse Bos. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed nomineerde het als monument. Het park is functioneel ontworpen, in het gedachtegoed van de Nieuwe Zakelijkheid. Dit sluit aan op de strakke lijnen en haakse hoeken van Buitenveldert. Het centraal gelegen Ontmoetingseiland is strategisch gelegen als pauzemoment in het park, op de route naar het winkelcentrum Gelderlandplein. Maar tot op heden functioneerde het met name als oversteekplaats voor fietsers en voetgangers. Het was de wens van de buurtbewoners om op deze plek het bestaande podium te overkappen, zodat gedurende het hele jaar op verschillende manieren een échte ontmoetingsplek zou ontstaan. Met de Levensboom werd die wens gehonoreerd.
Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal
Voor de draagstructuur van de boom is een 13-tal takken gebruikt die het glazen dak dragen. Deze takken bestaan uit geperforeerde staalplaten met aan de boven- en onderzijde een flens. Deze flens is aan de bovenzijde ingezet voor het opleggen van het glazen dak. En aan de onderzijde voor het steunen van het lijf, tegen uitknikken. In het midden van de boom is een buisprofiel opgenomen dat als ‘mast’ fungeert, om de boom voldoende stijfheid te geven en de takken onderling te verbinden.
Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp
In het voortraject is intensief met de architect samengewerkt om de meest geschikte vorm voor de boom vast te stellen. Hiertoe zijn verschillende varianten ontworpen. In overleg met de architect en staalleverancier is de meest optimale vorm mogelijk gemaakt.
Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen
In het hart van de boom zijn de takken gekoppeld aan de mast, om zo de opvallende geperforeerde takken zo rank mogelijk te dimensioneren. De bovenzijde van de mast is gekoppeld met de bovenzijde van de boom, die samen met de glasplaten een stijve schijf vormen.
Bijzondere aspecten uitvoering
Tijdens de assemblage zijn verschillende vaste afstandhouders gebruikt om een vaste maat tussen de uitwaaierende takken te waarborgen. Dit is van belang geweest voor de vaste maat van de glazen segmenten.
Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk
De Levensboom biedt onderdak aan tal van evenementen in het park. De bijzondere constructie leent zich voor allerlei toepassingen. Met haar centrale stam staat ze vrij in de ruimte. Het overdekt een podium van 13 meter doorsnede met 13 takken. De takken zijn voorzien van 1.783 gaten. Aan deze gaten kunnen gebruikers doeken, exposities, verlichting of hangmatten bevestigen. Op deze manier nodigt de Levensboom de omgeving uit haar ‘creatief te veroveren’. Bezoekers en sporters gebruiken de boom, en het podium, veelvuldig om te ontspannen.
