Algemene projectomschrijving
Honderden niet zichtbare personen zijn als naamgevers van straten en bruggen aanwezig in een stad. Je loopt door een schrijver, over een ingenieur of onder een uitvinder door.
De locatie voor een nieuw kunstwerk in Leeuwarden is het bestaande Stephenson viaduct, dat als onderdeel van de nieuwe rondweg ‘De Haak om Leeuwarden’ is gerenoveerd en uitgebreid over het spoor van bedrijventerrein De Zwette. In dit geval loop, fiets of rijdt je over het naar George Stephenson genoemde viaduct, of er onderdoor. Met dit kunstwerk besluit ik een hedendaagse aanvulling en een extra dimensie aan de naamgever toe te kennen.
Wie was George Stephenson?
Stephenson blijkt een beroemde Engelse ingenieur uit de eerste helft van de 19e eeuw. Hij is uitvinder van de eerste veilige mijnlamp, de eerste bruikbare stoomlocomotief en vond onder andere een belangrijke verbinding voor spoorrails uit. Kortom een ontwerper met staal en een inspirerende persoonlijkheid als het gaat om techniek. Ook in Manchester en Liverpool bevinden zich bruggen die zijn naam dragen.
Voor het ontwerp neem ik het gerenoveerde en uitgebreide Stephensonviaduct uit de jaren ‘70 zelf als uitgangspunt. Van een bestaande tekening van de constructie van het viaduct heb ik een element getransformeerd en uit de grond boven de stad getild. De vorm van deze kop is gebaseerd op de oorspronkelijke technische tekening van de fundering van het viaduct, getransformeerd naar een nieuwe autonome vorm. Door er licht in te maken vestig ik de aandacht op de mijnlamp.
Het werk manifesteert zich als eigenzinnig beeld en als lichtbaken bij de ingang van de uitvalsweg naar de binnenstad. Met het gele licht dat is aangesloten op het netwerk van de straatlantaarns, geeft het kunstwerk een verfijnd technisch beeldsignaal in de bedrijfsmatige werkomgeving.
Het kunstwerk is van alle zijden en niveaus interessant, een eigenzinnige verschijning die verwondering oproept. In de industriële omgeving steekt het fris en scherp af in een duidelijke en heldere ingenieurstaal.
Beschrijving staalconstructie en/of gebruik van staal
Het kunstwerk is een gelaste- en gespoten constructie verankerd aan ruig onbehandeld industriestalen damwandconstructie. Zo bestaat het lichtbaken uit twee uiterste verschijningsvormen van metaal: grof en verfijnd.
Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp
Het lichtbaken zet zich vast op de betonnen afwerkrand en de damwandconstructie die speciaal voor dit ontwerp is verlegd en afgebogen. Dit deel van de damwand is integraal onderdeel van het kunstwerk.
Het werk oogt verderlicht, is even geland in een moment alsof het elk ogenblik weer kan opstijgen.
Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen
Het is gebaseerd op een evenwichtsconstructie. Op het laagste punt, waar de constructie de damwand raakt, zijn de twee elementen door een las samengevoegd.
Bijzondere aspecten uitvoering
Het kunstwerk maakt gebruik van twee uitersten van de staalbouw. Het ruige karakter van de damwand die bij de uitbreiding van deze brug is toegepast wordt als sokkel gebruikt en diens als tegenwicht voor de verfijnde detaillering in het staalwerk van het kunstwerk.
Er is gebruik gemaakt van de enorme sterkte van de damwanden om het werk er op een constructief uitdagende manier op te laten balanceren.
Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk
Het lichtbaken voegt een kennislaag toe aan de locatie en doet een appèl op de verbeelding.
