Skip to main content
mouse

De trap van de heuvel

Sant Josep de sa Talaia

Wanneer je een huis op een helling wil bouwen, moet eerst een deel van de heuvel worden uitgegraven om een vlak bouwterrein te creëren. De brokken steen die hierbij vrijkomen worden weer gebruikt voor het optrekken van de muren van het huis. Het huis is nog steeds de heuvel. Dit was 300 jaar geleden de werkwijze bij de bouw van deze finca op Ibiza. Een boerderij omgeven door golvende terrassen met olijf- en amandelbomen.

Projectgegevens

Locatie 07830, Sant Josep de sa Talaia
Architectuur AHH - Amsterdam
Constructief Ontwerp Staal Studio Frank Penders - Gouda
Staalconstructie Aloi Design - Rotterdam

Dafne Wiegers van AHH Architecten was de project architect. Ze initieerde de dialoog met Frank Penders om een passende binnen- en buitentrap te ontwerpen en realiseren. De vormgeving van deze trappen is geïnspireerd op de heuvel met haar terrassen. Deze terrassen volgen de hoogtelijnen van de heuvel en lijken wel een reuzentrap.

Bij zowel de binnen- als buitentrap zijn de treden gestapeld zoals de terrassen van de heuvel, waardoor een harmonieuze integratie met het omliggende landschap wordt gerealiseerd. 

Bijzondere aspecten bouwkundig concept / ontwerp

Wat het meest opvallend is aan de binnentrap is dat het een spiltrap is zonder spil. Intuïtief gezien zou je verwachten dat deze trap niet sterk genoeg is. Realiteit is dat deze trap stijver is dan menig andere spiltrap. Waar je juist constructie zou verwachten en waar je juist de stijfheid vandaan zou moeten halen verdwijnen de treden in het hart van de cirkel. Je kijkt constant langs dit middelpunt. 

Een prachtige tegenstelling, het middelpunt waar niets is, vanwaar de trap juist ontstaat maar niet draagt. 

Bijzondere constructieve slimmigheden / detailleringen

De buitentrap komt uit op een terras. De 300 jaar oude muur van dit terras kan nog decennia mee, mits onaangeraakt. De fundering voor de buitentrap is daarom 1,5m uit de rand van het terras gestort. Hierdoor ontstaat het bordes boven aan de trap dat net een beetje boven de grond zweeft. 

Aan de muurzijde is de trap ook op een bijzondere manier opgelegd. Ook deze muur is opgebouwd uit brokken steen en cement. Deze muur kan goed drukkrachten opnemen maar slecht trekkrachten. Om de trap de monteren aan de muur is er een soort van stalen hand ontworpen die in de muur is verankerd. Op deze hand ligt de trapboom die er vrij op kan schuiven bij temperatuur wisselingen. Het voorkomt krachten op de muur die de muur zou kunnen beschadigen. 

Bij beide details is er met veel aandacht gekeken naar de historische waarde van het huis en omgeving. Er is getracht zo min mogelijk aan de historische elementen te veranderen en ook om op duurzame wijze de nieuwe elementen in te passen. 

Bijzondere aspecten uitvoering

Het plaatsen van twee uitdagende trappen op een afgelegen locatie op Ibiza bracht de nodige uitdagingen. Van transport tot stroom op locatie. Van het contact met de lokale aannemer tot de plaatselijke regelgeving. Hier siert ook de samenwerking met Dafne Wiegers en ook het prachtige opdrachtgeverschap van een privaat persoon. Oplossingsgericht werken en denken. 

Verder viel alles terug op ambacht. Op kwaliteit en ook daarin niet altijd de makkelijkste keuze maken. De binnentrap moest in 4 delen door de voordeur.  Op locatie zijn deze 4 delen door Jasper Last van Aloi-Design met de electrode afgelast en schoon geslepen. Een intensieve klus die vanwege de strakke details met veel precisie uitgevoerd moest worden.

Bijzondere functionele aspecten van het bouwwerk

De trappen dienen om een niveau-verschil te overbruggen. Maar als architectonische elementen voegen ze veel meer toe. Het zijn sculpturen geworden die de ruimte om hen heen invulling geven. Ze vertalen een stukje historie van de locatie op de heuvel in een nieuwe vorm. 

Vanuit een heel vrij ontwerp perspectief gezien zijn de 2 trappen als een danspaar met elkaar verbonden. De sierlijke draaiende binnentrap uitgevoerd in schitterend blank staal zwiert vrij in de ruimte om boven de buitentrap te ontmoeten. De buitentrap, meer rigide in zijn vorm, met zijn rechte steek. Uitgevoerd in Corten staal dat een prachtige roestpatina krijgt met de tijd. Het zijn contrasten die verbinden en die een samenspel creëeren.