Stalen boekentorens doorlopend over twee verdiepingen bieden plaats aan één van de belangrijkste maritiem-historische collecties ter wereld.
| Locatie | Kattenburgerplein 1, Amsterdam |
|---|---|
| Opdracht | Het Scheepvaartmuseum, Amsterdam |
| Architectuur | DOK Architecten, Amsterdam |
| Constructief Ontwerp | Pieters Bouwtechniek, Eindhoven |
| Uitvoering | BAM Utiliteitsbouw, Amsterdam |
| Staalconstructie | Kersten, Amsterdam en Coors Interieurbouw, Ridderkerk |
De bibliotheek van het onlangs gerenoveerde Scheepvaartmuseum bezit meer dan 60.000 boeken, waarvan sommige meer dan vijfhonderd jaar oud, die vrij toegankelijk zijn te bekijken. De hoge ruimte is over twee verdiepingen verdeeld door stalen boekentorens met een tussenvloer op ongeveer 2,5 m. In de bibliotheek staan achtentwintig boekenstellingen in rijen opgesteld tot een ‘zee van boeken’. De tussenvloer grijpt als een galerij strak om de stellingen heen, waardoor vanaf het niveau van de begane grond nog steeds de hoogte van de kasten is te zien en zo een overweldigende indruk maken. De loopvlakken van de tussenvloer zijn van geperforeerd staal met een patroon van oude landkaarten. Tussen de kasten staan op diverse posities trappen om de tussenvloer te bereiken.
Elke boekenkast is een afzonderlijke driedimensionale constructie, samengelast uit liggers, staanders en diagonalen van slanke kokerprofielen (40x40x4 mm). De entresolvloer is opgebouwd uit stalen frames van rechthoekige kokerprofielen (80x40x4 mm), die op de staanders van het begane-grondniveau staan. Op de frames van de tussenverdieping staan vervolgens weer de stellingen van de tweede laag. De hoge stellingen zijn op deze manier in de hoogte in drie delen opgeknipt.
De kasten zijn vormvast door de lasverbindingen en de aangebrachte diagonalen. Vanwege de hoge slanke stellingen met daarbij ook de naar beide zijden uitkragende entresolvloer, moet rekening worden gehouden met de specifieke belastingsituatie belast/onbelast. De hoge kasten worden op halve hoogte zijdelings gesteund door de entresolvloer, die als horizontale schijf kan fungeren doordat de geperforeerde staalplaat is gelast op de onderconstructie. Vervolgens is deze vloer op bepaalde posities horizontaal aan de massieve wanden bevestigd en heeft zo dus een stabiliserende functie.
Omdat de bestaande structuur van historische houten balken niet extra kon worden belast door de bibliotheekstellingen is een ondersteuningsconstructie aangebracht om de belasting naar een eigen fundering over te brengen. Vanwege de beperkte vrije hoogte liggen in de kelderruimten stalen liggers HEB 320 om-en-om tussen de bestaande houten balken om ook ruimte voor installatie-doorvoeren vrij te laten. Aan de muren zijn de stalen onderslagen door pendelkolommetjes HEA 140 via een plintconstructie op de eigen fundering gezet. Onder de hoofdliggers worden loodrecht op de onderslagen lage liggers bevestigd, opgebouwd uit dubbele profielen UNP 140. De stellingen dragen op de ondersteuningsconstructie via hoge stelbouten M36 vanuit de subliggers tot onderkant vloer.
Het vloerpeil van de bestaande vloer van het historische gebouw varieert in hoogte. Daarom is een stelmogelijkheid voor de ondersteuningsconstructie aangebracht. Op de samengestelde liggers zijn dikke stelbouten tot aan onderkant houten vloer geplaatst. In de stellingkasten zijn voor de opleggingen ook stelbouten gebruikt. De kasten kunnen zo van boven- en onderaf elk hoogteverschil opvangen. De kasten dragen zo direct door op de ondersteuningsconstructie: de bestaande vloerconstructie wordt ontlast.
